Naam auteur: onderwijswerkplaats

Een openboektentamen is een tentamen waarbij de studenten toegang hebben tot hun studiemateriaal, zoals boeken, notities en andere hulpmiddelen tijdens het tentamen. In plaats van multiple choice vragen of korte antwoordvragen, vraag je de studenten om uitgebreide antwoorden te schrijven op open vragen die de toepassing en begrip van het materiaal beoordelen. Een openboektentamen heeft verschillende voordelen:

• Bevordering van begrip: omdat de studenten toegang hebben tot hun studiemateriaal, kunnen ze het materiaal nog eens nalezen en verder uitdiepen, wat leidt tot een betere begrip van het onderwerp.
• Stimulans voor zelfstudie: het feit dat studenten toegang hebben tot hun studiemateriaal tijdens het tentamen, bevordert hun verantwoordelijkheid en motivatie om zelfstudie te doen.
• Realistische simulatie: een openboektentamen met open vragen is een realistische simulatie van het werkveld, waar professionals vaak toegang hebben tot referentiemateriaal tijdens hun werk.
• Bevordering van toepassingsvaardigheden: het stellen van open vragen vereist dat studenten het materiaal niet alleen begrijpen, maar ook kunnen toepassen, wat de toepassingsvaardigheden bevordert.
• Vermindering van angst: sommige studenten kunnen angstig zijn voor tentamens, maar de mogelijkheid om toegang te hebben tot studiemateriaal tijdens het tentamen kan deze angst verminderen.

Om een ​​openboektentamen met open vragen in te zetten volg je bijvoorbeeld de volgende stappen:

1. Stel duidelijke doelen vast van het tentamen en welke competenties en vaardigheden je wilt testen.
2. Vorm duidelijke vragen die gericht zijn op de toepassing en het begrip van het materiaal en die de studenten uitnodigen om een ​​uitgebreid antwoord te schrijven.
3. Definieer de criteria voor beoordeling waarmee je het antwoord van de studenten zult beoordelen. Deze kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op originaliteit, nauwkeurigheid, diepte en inzicht.
4. Geef studenten voldoende tijd om antwoorden te schrijven en laat hen weten hoeveel tijd ze hebben en of ze pauzes mogen nemen.

Meer weten?

• Hoe combineer je open en gesloten vragen in een toets – Vrije Universiteit Amsterdam

Zie ook: TestVision, Openboektentamen met gesloten vragen [link invoegen].

VU Taxonomie?

Opleidingsspecifieke kennis en vaardigheden
Geschreven communicatie

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan driehonderd
Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel

Bij de opdracht om een onderzoeksvoorstel op te stellen moet een student op basis van een meer of minder concreet omschreven vraag- of probleemstelling, bepalen welk type onderzoek antwoord daarop kan geven. De student legt op basis daarvan uit wat het onderzoek inhoudt, waarom het nodig is en hoe het uitgevoerd zal worden. Het is een stappenplan voor de uitvoering van onderzoek en biedt een duidelijk overzicht van de doelen, methoden, verwachte resultaten en de tijdsplanning van het onderzoek.

Een onderzoeksvoorstel als toetsvorm biedt studenten de mogelijkheid om hun onderzoeksvaardigheden te tonen en te bewijzen dat ze in staat zijn om de eerste stappen van een onderzoeksproces professioneel uit te voeren. Het voordeel om te kiezen voor alleen de voorstel-fase van een onderzoek, is dat de studenten ruimer de tijd hebben om op de specifieke vaardigheden hiervoor te focussen. Hierdoor leren ze een belangrijke basis voor de onderzoeken die ze in de toekomst zullen doen, en kun je ze tegelijk toetsen op deze basis. Eventueel kun je in een later stadium of vervolg het onderzoek laten uitvoeren. 

Hier zijn enkele stappen om een onderzoeksvoorstel als toetsvorm in te zetten:

1. Geef duidelijke richtlijnen zodat de studenten weten wat van hen verwacht wordt en wat de criteria zijn voor beoordeling.
2. Geef de studenten genoeg tijd om hun onderzoeksvoorstel uit te werken, zodat ze zich kunnen concentreren op de kwaliteit en de diepte van het voorstel.
3. Beoordeel op basis van specifieke criteria zoals de kwaliteit van de hypothesen, het theoretisch kader, de geschiktheid van de methoden en de realistische tijdsplanning.
4. Geef de studenten gericht en specifiek feedback op hun onderzoeksvoorstel, zodat ze hun sterktes en zwaktes kunnen identificeren en hun onderzoeksvaardigheden kunnen verbeteren.
5. Beoordeel eventueel het uiteindelijke resultaat van het onderzoek van de studenten, waarbij de verwachte resultaten uit het onderzoeksvoorstel worden vergeleken met de daadwerkelijke resultaten.

Vraag de studenten bijvoorbeeld om een onderzoeksvoorstel te schrijven over een specifiek onderwerp binnen hun studiegebied, een actueel sociaal of maatschappelijk probleem, de vergelijking van twee verschillende methoden om een specifieke taak uit te voeren of de vergelijking van resultaten van andere studies.

Meer weten?

Zie ook: Onderzoeksproject, Onderzoeksrapport.

VU Taxonomie?

Opleidingsspecifieke kennis en vaardigheden
Geschreven communicatie

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan driehonderd
Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel
Groepsgewijs (2-4 pers)
Groepsgewijs (5-12 pers)

Een onderzoeksproject is een uitgebreide, systematische onderzoeksactiviteit waarbij je studenten zelfstandig of in groepsverband een onderzoeksvraag onderzoeken en oplossen. Het is een toetsvorm die de studenten de kans geeft om hun onderzoeksvaardigheden te ontwikkelen en te tonen door het uitvoeren van een onderzoek van begin tot eind. Daarnaast oefenen de studenten met het werken in projectvorm, wat vaak een realistische manier van werken is in de latere carrière. 

Voorbeelden van onderzoeksprojecten zijn: onderzoek naar de effecten van sociale media op politieke participatie, onderzoek naar de gevolgen van klimaatverandering op landbouwgemeenschappen, onderzoek naar methoden om nieuwe stoffen te synthetiseren, of onderzoek naar de vergelijking van conventionele en nieuwe methoden om afval te verwerken.

Om een onderzoeksproject in te zetten als toetsvorm voor studenten kun je de volgende stappen volgen:

1. Bepaal een onderzoeksthema dat relevant is voor de studierichting van de studenten en dat hen in staat stelt om hun kennis en vaardigheden toe te passen.
2. Geef richtlijnen voor het onderzoek, inclusief de verwachte lengte, de vereiste bronnen en de verwachte resultaten.
3. Beoordeel het onderzoek op basis van de richtlijnen en de resultaten en geef feedback op de sterkte en zwakte van het onderzoek.
4. Bepaal de beoordeling van het onderzoeksproject, waarbij rekening gehouden wordt met factoren zoals de kwaliteit van de onderzoeksvraag, de methoden, de resultaten en de conclusies.

Ook de afzonderlijke fasen van een onderzoeksproject kunnen als op zichzelfstaande opdrachten of projecten ingezet worden als opdracht- en toetsmiddel. Denk aan het opstellen van probleemstellingen en onderzoekszoeksvragen, het doen van een literatuuronderzoek of meta-analyse, het opstellen van een onderzoeksaanpak, het analyseren van data, het trekken van conclusies uit data of het interpreteren van conclusies, het aangeven van beperkingen van een onderzoek, het geven van kritiek op resultaten van onderzoek of het impact van onderzoek. In bijna alle gevallen kan een proces van peerfeedback geven onderdeel zijn het het project.

Meer weten?

Zie ook: Posterpresentatie, Plan van aanpak.

Zie ook: Academische werkplaatsen.

Zie ook: FeedbackFruits Peer Review.

VU Taxonomie?

Interpersoonlijke vaardigheden
Geschreven communicatie
Reflexieve houding en verantwoordelijkheid
Verantwoordelijk voor studiesucces en carriëre

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan driehonderd
Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel
Groepsgewijs (2-4 pers)

Een Objective Structured Clinical Examination (OSCE), soms ook Stationstoets genoemd, is een praktische toetsvorm in de medische context die je kunt inzetten om de vaardigheden van studenten in de klinische praktijk te evalueren. Het is ontworpen om de competentie van de studenten en zorgverleners in het uitvoeren van specifieke taken en het nemen van beslissingen in een klinische setting te beoordelen.

Bij een OSCE evalueer je de studenten door middel van een serie van stations, waar ze specifieke klinische taken uitvoeren en beslissingen nemen. Elk station bevat een specifiek klinisch scenario waarbij je de studenten observeert terwijl ze reageren op het scenario en handelingen uitvoeren.

De stations kunnen verschillen van onderwerp, bijvoorbeeld het uitvoeren van fysieke onderzoeken (bijv. palperen), het afnemen van de medische geschiedenis of het communiceren met patiënten. Je beoordeelt elke handeling en beslissing met een beoordelingsformulier.

Het is belangrijk om een OSCE-toetsing goed te organiseren, bijvoorbeeld door een evenwichtige verdeling van tijd en middelen voor elk station, en door de juiste beoordelaars aan te stellen. Het is ook belangrijk om duidelijke criteria en beoordelingsscores te hebben en de resultaten van de toetsing objectief en consistent te rapporteren.

Een OSCE-toetsing is een waardevolle toetsvorm omdat het studenten de mogelijkheid biedt om hun klinische vaardigheden in een realistische setting te demonstreren en de beoordeling van deze vaardigheden op een objectieve manier te ondergaan. Het is een nuttige manier om de prestaties van studenten te beoordelen en te verbeteren, en om hen voor te bereiden op klinische praktijken.

Meer weten?

• Objective Structured Clinical Examination (OSCE) – Queen Mary University of London

Zie ook Vaardigheidstoets.

VU Taxonomie?

Specifieke kennis en vaardigheden

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel

Een interview is een vraaggesprek tussen twee of meer personen waarbij informatie wordt verzameld of inzichten worden gedeeld.

Als toetsvorm kun je een interview inzetten om de kennis en vaardigheden van je studenten te beoordelen. Een interview is een variant van een mondelinge toets en heeft verschillende voordelen:

• Individuele evaluatie – interviews stellen je in staat om de kennis en vaardigheden van elke student afzonderlijk te evalueren en op die manier een meer gedetailleerd beeld van hun prestaties te krijgen.
• Bevordering van communicatieve vaardigheden – interviews stimuleren studenten om hun ideeën en inzichten helder te formuleren en te communiceren, wat bijdraagt aan het versterken van hun communicatieve vaardigheden.
• Beoordeling van soft skills – naast kennis en technische vaardigheden, kan een interview ook soft skills, zoals presentatievaardigheden en het vermogen om onder druk te presteren, beoordelen.
• Mogelijkheid tot feedback – tijdens een interview kun je studenten direct feedback geven op hun antwoorden en prestaties, wat hen helpt om zich verder te ontwikkelen. 
• Meer contact – doordat je tijdens de interviews meer persoonlijk contact hebt met de studenten, verhoogt dit hun betrokkenheid bij de leerstof. Daarnaast is doorvragen een optie bij een interviewsetting.

Tip: een interview is een intensieve en tijdrovende toetsvorm en dus minder geschikt om in te zetten bij grote groepen.

Om een interview als toetsvorm in te zetten, kun je de deze stappen volgen:

1. Definieer duidelijk het doel van het interview – het doel van het interview moet specifiek en relevant zijn voor het vak of het onderwerp dat je aan de orde stelt.
2. Stel de juiste vragen – bedenk vragen die de kennis en vaardigheden van de studenten op een specifiek onderwerp toetsen en die aansluiten bij het doel van het interview.
3. Evaluatiecriteria vaststellen – stel criteria op waarmee de prestatie van de student tijdens het interview zal worden beoordeeld, bijvoorbeeld de kwaliteit van de antwoorden, de diepgang van het onderwerp, de originaliteit en het vermogen om inzicht te geven.
4. Interviews uitvoeren – voer het interview uit en neem op of maak aantekeningen, zodat je de prestatie van de student later kunt beoordelen.
5. Beoordeel de prestatie – beoordeel de prestatie van de student aan de hand van de criteria die je hebt vastgesteld en geef indien nodig feedback.

Meer weten?

• Mondelinge toets – Radboud Universiteit
• Using Interviews to Assess and Mentor Students – Faculty Focus

Zie ook: Mondelinge toets, Criteriumgericht interview, Feedbackfruits Skills Review

VU Taxonomie?

Specifieke kennis en vaardigheden
Gesproken communicatie

Welke totale groepsgrootte?

Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel
Groepsgewijs (2-4 pers)

Een verdediging of referaat is een toetsvorm waarbij je studenten uitdaagt om hun kennis en vaardigheden te demonstreren door middel van een mondelinge presentatie, eventueel met publiek erbij. Deze vorm wordt vooral ingezet voor het verdedigen van bijvoorbeeld een onderzoek, proefschrift of scriptie waarbij een panel van docenten of deskundigen de verdediging beoordeelt. Vaak beschikt het panel al van tevoren over een schriftelijke versie van de opdracht. 

Bij een verdediging evalueer je verschillende aspecten, waaronder kennis van het onderwerp, analyse- en synthesevaardigheden, communicatievaardigheden, verdedigingsvaardigheden en het vermogen om kritiek en vragen te ontvangen en te beantwoorden. Tijdens een verdediging kan een student bijvoorbeeld verdedigen waarom ze een bepaalde onderzoeksmethodologie hebben gekozen of ze kunnen worden uitgedaagd om argumenten te leveren voor of tegen een specifiek beleid. 

Meer weten?

• Voorbereiding verdediging proefschrift – Vrije Universiteit
• Assessment of a PhD thesis and defense – University of Skövde

Zie ook: Mondeling, Poster Presentatie, Presentatie.

VU Taxonomie?

Open geest
Gesproken communicatie
Reflexieve houding en verantwoordelijkheid

Welke totale groepsgrootte?

Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel
Groepsgewijs (2-4 pers)

Let op! Generatieve AI zal deze opdracht- en toetsvorm waarschijnlijk veel minder effectief maken.

Een take-hometentamen is een toets die je je studenten meegeeft of online laat doen op afstand, meestal thuis. Het verschil met een traditioneel tentamen is dat de studenten meer tijd hebben om het tentamen te maken en vaak ook toegang hebben tot hun aantekeningen of boeken. Dit heeft verschillende voordelen ten opzichte van een tentamen op locatie:

• uit onderzoek blijkt dat deze vorm zorgt voor langere retentie van de leerstof;
• het vermindert stress en prestatieangst;
• het is vaak meer in lijn met de beroepspraktijk;
• het geeft studenten meestal de mogelijkheid om zelf het moment van het tentamen te kiezen binnen een bepaalde periode. 

Je kunt het take-hometentamen als volgt inzetten:

• Geef studenten duidelijke richtlijnen en een deadline waarop het tentamen moet worden ingediend.
• Zorg ervoor dat je duidelijke criteria hebt voor het beoordelen van het tentamen, zodat studenten weten wat er van hen verwacht wordt.
• Overweeg het gebruik van software voor plagiaatpreventie om te zorgen dat studenten zich aan de regels houden.

Take-hometentamens brengen ook uitdagingen met zich mee. Studenten zijn sneller geneigd om alleen de stof door te nemen die nodig is om de vragen te beantwoorden. Ook is het mogelijk voor studenten om hulp in te schakelen, het is daarom belangrijk om hiervoor regels op te stellen. Bijvoorbeeld dat samenwerking toegestaan is, maar dat het persoonlijke aspect in de antwoorden zichtbaar moet zijn. Ook kun je iedere student andere vragen of opdrachten geven, dit zorgt wel voor meer werk bij het nakijken.  Daarnaast moet je zorgen voor uitdagende vragen die een hoger cognitief denkniveau vereisen bij de studenten, zodat het antwoord op de vragen Googelen niet voldoende is.

Tip: Laat studenten – binnen bepaalde grenzen – hun eigen manier van beantwoorden kiezen. Bijvoorbeeld schriftelijk, video, een presentatie, een powerpoint of een ander format.

Aandachtspunt: door de beschikbaarheid van online programma’s zoals ChatGPT moet je als docent zorgen dat opdrachten meer vergen dan slechts informatie via een dergelijke dienst ophalen om te bewerken en in te dienen. Zie deze tip over het omgaan met ChatGPT en hou universitaire of facultaire richtlijnen in de gaten.

Meer weten?

• Een take-hometentamen als een specifieke opdrachtvorm – Vrije Universiteit Amsterdam
• Take-home exam – Vrije Universiteit Amsterdam

Tools: Canvas Assignments.

VU Taxonomie?

Opleidingsspecifieke kennis en vaardigheden
Geschreven communicatie

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel
Groepsgewijs (2-4 pers)