Naam auteur: onderwijswerkplaats

Een voortgangstoets is een specifieke toetsvorm die vooral gebruikt wordt in het medisch onderwijs. De toets wordt gedurende verschillende studiejaren herhaaldelijk aangeboden (longitudinale meting). Studenten worden hierbij bevraagd over het totale domein van kennis van de beginnende arts. Hierdoor is het mogelijk om de kennisontwikkeling die de student gedurende de studie doormaakt inzichtelijk te maken. Dat betekent onder andere dat eerstejaarsstudenten vragen voorgelegd krijgen die normaal gesproken pas in jaar drie aan bod komen en vice versa.

Het ontwikkelen van een goede voortgangstoets vergt een stabiel domein en een eenduidig begrip van het domein én het vraag een grote ontwikkelinspanning en langetermijn commitment en financiering. Het is dus geen toetsvorm die ‘zomaar’ door docenten of opleidingen ingezet kan worden.

De Voortgangstoets Geneeskunde (VGT, VTG, iVTG) is de meest bekende voortgangstoets. Het is een toets die viermaal per jaar wordt afgenomen bij ongeveer tienduizend Nederlandse geneeskundestudenten van de meeste medische faculteiten. Door de VGT blijven studenten continu bezig met de geneeskunde in de breedste zin van het woord en kunnen ze hun eigen vooruitgang in medische kennis peilen. Door hierbij casussen voor te leggen aan de studenten, kun je beter toetsen of zij niet alleen over de juiste kennis beschikken, maar deze ook kunnen toepassen. Ook helpt het onderwijsvormers bij het herkennen van lacunes in curricula.

Een lossere interpretatie van het concept voortgangstoets is dat het iedere soort tussentijdse toets is die je kunt gebruiken om de vooruitgang en kennis van je studenten te beoordelen. Het is dan belangrijk om deze toetsen structureel en consistent uit te voeren, zodat de resultaten consistent meten en er zinvolle studieadviezen en rapportages kunnen worden opgesteld. Tussentijdse toetsen die willekeurig worden afgenomen kun je dus geen voortgangstoets noemen.

Meer weten?

• Muijtjens, A., Wijnen, W. (2014). Toetsen met voortgangstoetsen. In: van Berkel, H., Bax, A., Joosten-ten Brinke, D. (eds) Toetsen in het hoger onderwijs. Docentenreeks. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi-org.vu-nl.idm.oclc.org/10.1007/978-90-368-0239-0_15

Zie ook: Casusopdracht, Toets met gesloten vragen, TestVision.

VU Taxonomie?

Kennisbasis

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan driehonderd
Meer dan honderd

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel

Een portfolio interview is een toetsvorm waarbij de student een portfolio presenteert waarin hij of zij een overzicht geeft van zijn of haar prestaties, vaardigheden en kennis. Het portfolio interview is een reflectieve toetsvorm die gericht is op het tonen van de groei en ontwikkeling van de student gedurende de studie. Je kunt het portfolio interview bijvoorbeeld inzetten voor het presenteren van een portfolio met reflecties op de eigen prestaties in het kader van een afstudeeronderzoek, een portfolio met voorbeelden van opdrachten en presentaties in het kader van een communicatie- of media-studie of een portfolio met voorbeelden van zelfgemaakte producten en ontwerpen.

De voordelen van een portfolio interview als toetsvorm zijn:

• Persoonlijke groei – een portfolio interview biedt de student de mogelijkheid om zijn of haar groei en ontwikkeling tijdens de studie te tonen en op te reflecteren.
• Holistische beoordeling – een portfolio interview biedt de mogelijkheid om de student op meerdere aspecten te beoordelen, waaronder inhoud, presentatie en reflectie.
• Versterking van zelfreflectie –  een portfolio interview versterkt de zelfreflectie van de student en bevordert het bewustzijn van de eigen prestaties, vaardigheden en kennis.
• Stimulans voor actieve participatie – een portfolio interview stimuleert actieve participatie van de studenten en bevordert de betrokkenheid bij de studie.
• Mogelijkheid tot verbetering – een portfolio interview biedt de student de mogelijkheid om verbeterpunten aan te wijzen en aan te geven waar nog verder gewerkt kan worden.

Om een portfolio interview in te zetten als toetsvorm voor studenten kun je de volgende stappen volgen:

1. Bepaal de inhoud van het portfolio, waarbij rekening gehouden wordt met de eindtermen en de competenties die de studenten moeten bereiken.
2. Begeleid de opbouw van het portfolio, bijvoorbeeld door middel van workshops en begeleiding bij het reflecteren op de eigen prestaties.
3. Bepaal de beoordeling van het portfolio interview, waarbij rekening gehouden wordt met de inhoud van het portfolio, de presentatie en de reflectie op de eigen prestaties.
4. Houd het interview met de student, waarbij je het portfolio bespreekt en de student de kans krijgt om zijn of haar prestaties, vaardigheden en kennis te presenteren en te reflecteren.

Meer weten?

• Programmatisch toetsen vervangt cijfers – AmsterdamUMC

Zie ook: Criteriumgericht interview, Interview, Mondelinge toets, Portfolio.

VU Taxonomie?

Interpersoonlijke vaardigheden
Gesproken communicatie
Reflexieve houding en verantwoordelijkheid
Verantwoordelijk voor studiesucces en carriëre

Welke totale groepsgrootte?

Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel
Groepsgewijs (2-4 pers)

Een sollicitatie is het proces waarbij een student zich aanmeldt voor een baan of functie. Dit proces omvat bijvoorbeeld het bijwerken van de CV, verzenden van een motivatiebrief en een gesprek met de potentiële werkgever. Het doel is om de werkgever te overtuigen dat de student geschikt is voor de functie en de juiste kwalificaties en ervaring heeft. Tijdens een sollicitatiegesprek leren de beide partijen elkaar beter kennen en beslissen ze of ze een passende match zijn. 

Er zijn verschillende manieren om een sollicitatie als toetsvorm in te zetten:

1. Een sollicitatieopdracht – stel een opdracht op waarbij de studenten een complete sollicitatie moeten doorlopen, inclusief motivatiebrief en CV. Dit kan worden beoordeeld op elementen zoals taalvaardigheid, opbouw van het document en relevantie voor de opdracht.
2. Een rollenspel – laat de studenten in groepen een sollicitatiegesprek nabootsen en beoordeel hen op aspecten zoals communicatievaardigheden, zelfpresentatie en vermogen om vragen te beantwoorden.
3. Schriftelijke analyse – vraag de studenten om een ​​analyse te schrijven van een sollicitatiebrief en CV, waarbij ze aspecten als stijl, structuur en inhoud beoordelen.

Tip: laat je studenten als opdracht reageren op een echte vacature in hun vakgebied.

Deze activiteiten kun je opnemen als onderdeel van een groter project of als afzonderlijke toets. Het is belangrijk om duidelijke criteria en beoordelingsrichtlijnen op te stellen om een ​​consistente beoordeling te waarborgen.

Meer weten?

Zie ook: VU Amsterdam CareerServices, Rollenspel.

VU Taxonomie?

Interpersoonlijke vaardigheden
Gesproken communicatie
Reflexieve houding en verantwoordelijkheid
Verantwoordelijk voor studiesucces en carriëre

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel

Een toets met open vragen is een instrument waarbij de studenten antwoorden op vragen moeten geven in eigen woorden, zonder beperkte keuzemogelijkheden. Dit kan zowel een kort of lang antwoord zijn. Je kunt hierbij verschillende vraagvormen combineren zoals essay-vragen, korte antwoorden, of invulvragen.

Met toetsen met open vragen kun je voor een relatief grote groep studenten op een praktische manier en in korte tijd een meting doen van de mate van beheersing van kennis en toepassing van kennis. Je kan inzicht krijgen in toegepaste oplossingsroutines, argumentatiekwaliteit of creativiteit. Ook deeltoetsen, tussentoetsen of deeltentamens kunnen bijzonder goed met open vragen worden uitgevoerd.

Het formuleren van vragen kost relatief minder tijd dan bij een toets met gesloten vragen, maar het nakijken van de antwoorden moet wel met de hand gedaan worden en kost dus relatief veel tijd. Daarom is deze vorm minder geschikt voor héél grote groepen (hoewel je door zowel gesloten als open vragen toe te passen een balans kan vinden). Bovendien kunnen de scores minder betrouwbaar zijn en bias bevatten door mogelijke ongewenste beoordelaarseffecten. 

Bij een digitale variant van de toets neem je de toets af in een daarvoor geschikte applicatie. Voor minder zwaarwegende formatieve toetsen (quizzen) gebruik je de functionaliteit van de elektronische leeromgeving zoals Canvas. Bij summatieve tentamens, gebruik je een echte toetsapplicatie zoals TestVision.

Enkele voordelen van toetsen met open vragen:

• Het geeft studenten de kans om creativiteit en inzicht te tonen.
• Het test dieper begrip en toepassing van kennis dan een tentamen met gesloten vragen (mits er niet naar feitelijkheden uit de leerstof wordt gevraagd).
• Je kunt het zowel op papier als digitaal inzetten. 

Om een tentamen met open vragen in te zetten kun je bijvoorbeeld het volgende doen:

• Zorg voor een toetsmatijs zodat je voldoende spreiding over de stof borgt.
• Zorg voor heldere en specifieke vragen die gericht zijn op het testen van de beoogde competenties of kennisgebieden.
• Geef duidelijke richtlijnen en criteria voor geven en het beoordelen van de antwoorden.
• Stel beperkingen aan de antwoorden van studenten, bijvoorbeeld in het aantal woorden of in de inhoud van de antwoorden, om te uitgebreide antwoorden te voorkomen.
• Scoor de antwoorden van studenten aan de hand van een antwoordmodel met puntensysteem.

Meer weten?

• Ken je rol in het toetsproces van de VU.
• Hoeveel vragen neem je op in de toets? – Vrije Universiteit Amsterdam
• Zo combineer je open en gesloten vragen in een toets. – Vrije Universiteit Amsterdam

Zie ook: Toets met gesloten vragen, Casustoets met gesloten vragen.

Tools: TestVision, Canvas Quizzes.

VU Taxonomie?

Kennisbasis
Opleidingsspecifieke kennis en vaardigheden
Geschreven communicatie

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel

Een openboektentamen is een tentamen waarbij de studenten toegang hebben tot hun studiemateriaal, zoals boeken, notities en andere hulpmiddelen tijdens het tentamen. In plaats van multiple choice vragen of korte antwoordvragen, vraag je de studenten om uitgebreide antwoorden te schrijven op open vragen die de toepassing en begrip van het materiaal beoordelen. Een openboektentamen heeft verschillende voordelen:

• Bevordering van begrip: omdat de studenten toegang hebben tot hun studiemateriaal, kunnen ze het materiaal nog eens nalezen en verder uitdiepen, wat leidt tot een betere begrip van het onderwerp.
• Stimulans voor zelfstudie: het feit dat studenten toegang hebben tot hun studiemateriaal tijdens het tentamen, bevordert hun verantwoordelijkheid en motivatie om zelfstudie te doen.
• Realistische simulatie: een openboektentamen met open vragen is een realistische simulatie van het werkveld, waar professionals vaak toegang hebben tot referentiemateriaal tijdens hun werk.
• Bevordering van toepassingsvaardigheden: het stellen van open vragen vereist dat studenten het materiaal niet alleen begrijpen, maar ook kunnen toepassen, wat de toepassingsvaardigheden bevordert.
• Vermindering van angst: sommige studenten kunnen angstig zijn voor tentamens, maar de mogelijkheid om toegang te hebben tot studiemateriaal tijdens het tentamen kan deze angst verminderen.

Om een ​​openboektentamen met open vragen in te zetten volg je bijvoorbeeld de volgende stappen:

1. Stel duidelijke doelen vast van het tentamen en welke competenties en vaardigheden je wilt testen.
2. Vorm duidelijke vragen die gericht zijn op de toepassing en het begrip van het materiaal en die de studenten uitnodigen om een ​​uitgebreid antwoord te schrijven.
3. Definieer de criteria voor beoordeling waarmee je het antwoord van de studenten zult beoordelen. Deze kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op originaliteit, nauwkeurigheid, diepte en inzicht.
4. Geef studenten voldoende tijd om antwoorden te schrijven en laat hen weten hoeveel tijd ze hebben en of ze pauzes mogen nemen.

Meer weten?

• Hoe combineer je open en gesloten vragen in een toets – Vrije Universiteit Amsterdam

Zie ook: TestVision, Openboektentamen met gesloten vragen [link invoegen].

VU Taxonomie?

Opleidingsspecifieke kennis en vaardigheden
Geschreven communicatie

Welke totale groepsgrootte?

Meer dan driehonderd
Meer dan honderd
Tussen vijftig en honderd
Tot vijftig
Tot vijfentwintig

Welke activiteitsgroepsgrootte?

Individueel